Odszkodowania za błąd medyczny: co powinieneś wiedzieć przed złożeniem roszczenia

Każdego roku tysiące ludzi cierpi z powodu błędów medycznych i nadużyć wynikających z zaniedbań lub niekompetencji pracowników służby zdrowia. Ofiarom takich zdarzeń przysługuje odszkodowanie za poniesione straty. W tym artykule omówimy prawne aspekty błędów medycznych, błędów w sztuce lekarskiej oraz roszczeń odszkodowawczych z tego tytułu. Przyjrzymy się również, w jaki sposób ofiary mogą dochodzić sprawiedliwości poprzez system prawny.

Definicja błędu medycznego

W powszechnej opinii błąd medyczny jest mylnie utożsamiany z błędem lekarskim, który odnosi się tylko do zaniedbań, bądź błędów popełnionych przez lekarzy. Błąd medyczny natomiast w swej definicji obejmuje pełen zakres zawodów medycznych.

Za błąd medyczny uważa się zawinione postępowanie lub też zaniechanie działania lekarza, ratownika medycznego, pielęgniarki, położnej, farmaceuty lub innej osoby wykonującej zawód medyczny, sprzeczne z zasadami i wiedzą medyczną, powodujące szkodę pacjenta, np. uszkodzenie ciała, zakażenie, uszczerbek na zdrowiu lub śmierć.

Błędy medyczne stanowią coraz większy problem w branży medycznej. Nie tylko wyrządzają pacjentom krzywdę fizyczną i emocjonalną, ale mogą również prowadzić do strat finansowych. Aby ofiary błędów medycznych otrzymały odpowiednie odszkodowanie, ważne jest zrozumienie przyczyn, skutków i konsekwencji prawnych takich błędów.

Przyczyny i skutki błędów medycznych

Powszechnie uważa się, że błąd medyczny jest wyłączną winą człowieka, natomiast Prof. dr. hab. b. med. Aleksander Sieroń z Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie w swoim wykładzie pt. „Błąd medyczny” wyróżnił trzy różne przyczyny powstawania błędów medycznych:

  • błąd człowieka, czyli osoby wykonującej zawód medyczny,
  • błąd techniki użytej do diagnostyki lub terapii,
  • błąd systemu, np. wynikający z dramatycznego braku kadry medycznej.

Przyczyny błędów medycznych są różne, od problemów systemowych, takich jak braki w kadrze medycznej, nieodpowiednia komunikacja między pracownikami służby zdrowia lub brak zasad organizacyjnych zapewniających bezpieczeństwo pacjentów, po problemy na poziomie indywidualnym, takie jak zmęczenie, niedobór informacji lub niewiedza w określonej dyscyplinie medycznej, czy też nieprofesjonalna analiza wyników badań bądź niedokładny wywiad z pacjentem. Ważne jest, aby systemy opieki zdrowotnej identyfikowały te podstawowe przyczyny, aby mogły opracować skuteczne strategie zmniejszania liczby błędów medycznych. Aby ograniczyć występowanie błędów medycznych, konieczne jest, aby systemy opieki zdrowotnej pracowały nad tym, aby członkowie personelu byli odpowiednio przeszkoleni i wyposażeni w narzędzia niezbędne do zapewnienia bezpiecznej opieki.

Błędy medyczne mogą mieć druzgocące skutki dla pacjentów, rodzin i pracowników służby zdrowia, w tym zwiększoną śmiertelność, większą liczbę pobytów w szpitalu i koszty leczenia, obniżoną jakość opieki nad innymi pacjentami z powodu zwiększonego obciążenia pracą pielęgniarek i lekarzy lub dłuższego czasu oczekiwania na oddziałach ratunkowych z powodu przepełnienia.

Roszczenia prawne z tytułu błędu w sztuce medycznej

Dla osób dotkniętych błędem w sztuce lekarskiej dochodzenie odszkodowania za obrażenia lub straty może być trudnym i długotrwałym procesem. Dochodzenie roszczeń z tytułu błędu medycznego może wydawać się niezwykle skomplikowane, natomiast zrozumienie procesu i podjęcie kroków w celu uzyskania odszkodowania może zapewnić ofiarom i ich rodzinom poczucie sprawiedliwości oraz zapewnić środku finansowe na pokrycie dalszych kosztów leczenia.

Odszkodowanie to może pomóc nie tylko w pokryciu kosztów leczenia, ale również utraconych zarobków i innych kosztów poniesionych w wyniku błędu w sztuce lekarskiej. Roszczenie za błąd lekarski ulega przedawnieniu z upływem 3 lat u osoby dorosłej oraz do 20-go roku życia osoby małoletniej.

Odszkodowanie

Rekompensata w postaci odszkodowania wiąże się z pokryciem szkody majątkowej, tzn. kosztów leczenia, rehabilitacji, opieki, np. zakupu leków czy sprzętu medycznego, pokrycia kosztów transportu do szpitala, ale także utraconych zarobków czy opłat związanych z przygotowaniem do innego zawodu (jeżeli w związku z doznanym uszczerbkiem na zdrowiu niemożliwe jest kontynuowanie dotychczasowego). 

Zadośćuczynienie

Czyli jednorazowa rekompensata pieniężna w związku z doświadczoną szkodą niematerialną, na przykład cierpieniem w związku z uszczerbkiem na zdrowiu. Zadośćuczynienie może zostać wypłacone bezpośrednio poszkodowanemu lub jego bliskim, w przypadku śmierci spowodowanej błędem medycznym.

Renta

Jeśli w wyniku popełnienia błędu medycznego pacjent nie jest zdolny do kontynuacji pracy lub zwiększyły się jego codzienne potrzeby finansowe i szanse powodzenia w przyszłości (na przykład nie będzie zdolny do posiadania dzieci lub konieczna jest kontynuacja leczenia lub rehabilitacji), pacjent może ubiegać się o wypłacanie renty, która pokryje owe koszty. W przeciwieństwie do zadośćuczynienia, renta wypłacana jest co miesiąc. 

Jak udowodnić błąd medyczny?

Aby uzyskać odszkodowanie za błąd medyczny lub lekarski niezbędne jest udowodnienie winy personelu medycznego. W procesie odzyskiwania szkody niezwykle istotny będzie materiał dowodowy dotyczący przebiegu leczenia oraz poniesionych kosztów, np. zakup leków, rehabilitacja, sprzęt medyczny czy dojazdy do szpitali.

Odpowiedzialność za błąd medyczny opiera się na zasadzie winy. Jednakże to nie wszystko, albowiem zgodnie z przepisami prawa cywilnego, konieczne jest także wystąpienie szkody oraz związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy winą a szkodą.

Jeżeli pacjent podejrzewa, iż doszło do błędu medycznego, musi udowodnić, iż faktycznie działanie lekarza lub innego członka personelu medycznego skutkowało powstaniem szkody i czy można przypisać mu za nią odpowiedzialność.

Odpowiedzialność personelu medycznego za błąd będzie uzasadniona, jeżeli zostaną łącznie spełnione następujące przesłanki:

  • wystąpi błąd medyczny, przez który należy rozumieć czyn sprzeczny z wiedzą i praktyką medyczną;
  • wystąpi ujemny skutek, czyli naruszenia lub narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo pacjenta w postaci nieumyślnego spowodowania śmierci , ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, średniego i lekkiego uszczerbku na zdrowiu, uszkodzenia prenatalnego oraz narażenia na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia człowieka;
  • możliwe jest ustalenie związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem lekarza a negatywnym skutkiem dla zdrowia albo życia pacjenta oraz
  • możliwe jest udowodnienie winy.

W wielu sprawach dotyczących roszczeń wynikających z błędu medycznego niezwykle przydatna okazuje się opinia biegłego z zakresu medycyny. Wydaje ją ekspert wskazany przez sąd albo strony, najczęściej lekarz-specjalista z danej dziedziny medycyny. Dowód z opinii biegłego ma ogromne znaczenie dla sądu, bardzo często sądy nie kwestionują wydanych opinii i opierają na nich swoje rozstrzygnięcia.

Ile możesz odzyskać odszkodowania z roszczenia za błąd w sztuce lekarskiej?

Ustalenie jednej, uniwersalnej kwoty odszkodowania, którą można uzyskać za błąd medyczny nie jest możliwe. Każdy przypadek jest inny, natomiast wysokość odszkodowania zależy od wpływu szkody na zdrowie pacjenta oraz na to, jak na skutek szkody zmieniło się jego życie. Odszkodowanie za błąd medyczny może wynieść od kilkunastu do nawet kilkuset tysięcy złotych.

Początkowo sprawa dotycząca błędów medycznych odbywa się na drodze polubownej, kiedy to placówka lecznicza lub ubezpieczyciel mogą wypłacić pacjentowi odszkodowanie bez wstępowania na kolejny etap, czyli drogę sądową. Wówczas podstawą do jej rozpoczęcia jest wniesienie przez pacjenta pozwu. Inną drogą jest zgłoszenie się pacjenta do wojewódzkiej komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych – w tym przypadku nie ma jednak możliwości otrzymania renty. 

Przykłady zasądzonych kwot odszkodowania i zadośćuczynienia za błędy medyczne:

  1. Zadośćuczynienie za błąd w zabiegu chirurgicznym – pacjentka poddała się zabiegowi usunięcia guza piersi. Niestety, w trakcie zabiegu uszkodzono nerw promieniowy, co spowodowało stałą utratę czucia w prawej dłoni. W wyniku postępowania sądowego, pacjentka otrzymała zadośćuczynienie w wysokości 50 000 zł.
  2. Odszkodowanie za błąd w diagnostyce – pacjentka odczuwała silne bóle brzucha i została skierowana na gastroskopię. Niestety, w wyniku błędnej diagnozy, pacjentka nie otrzymała odpowiedniego leczenia na chorobę wrzodową żołądka. W wyniku błędu, stan pacjentki znacznie się pogorszył, a konieczne stało się długotrwałe leczenie. Pacjentka otrzymała odszkodowanie w wysokości 100 000 zł.
  3. Zadośćuczynienie za błąd w opiece nad noworodkiem – po porodzie, noworodek został przyjęty na oddział intensywnej opieki neonatologicznej. Niestety, personel medyczny zaniedbał odpowiednie zabezpieczenie sondy dożylnych, co doprowadziło do infekcji i ciężkiego stanu zdrowia dziecka. W wyniku postępowania sądowego, rodzice dziecka otrzymali zadośćuczynienie w wysokości 200 000 zł.
  4. Odszkodowanie za błąd w przepisaniu leków – pacjentka otrzymała niewłaściwe dawkowanie leków przeciwbólowych po operacji. W wyniku błędu, pacjentka doznała uszkodzenia nerek, co spowodowało konieczność długotrwałego leczenia. Pacjentka otrzymała odszkodowanie w wysokości 150 000 zł.
  5. Zadośćuczynienie za błąd w anestezjologii – podczas zabiegu operacyjnego pacjentka doznała obrażeń mózgu z powodu niewłaściwie zastosowanej anestezji. W wyniku postępowania sądowego, pacjentka otrzymała zadośćuczynienie w wysokości 500 000 zł.

Zyskaj profesjonalną pomoc przy dochodzeniu roszczeń z tytułu błędu medycznego

Błąd w sztuce medycznej może prowadzić do poważnych problemów fizycznych, emocjonalnych i finansowych. Dlatego Omega Kancelarie Prawne pomaga ofiarom błędów w sztuce lekarskiej otrzymać należne odszkodowanie w sposób terminowy i bezpieczny. Nasi specjaliści upraszczają złożony proces, aby pomóc ofiarom szybko i skutecznie uzyskać odszkodowanie, zapewniając jednocześnie, że poszkodowani są świadomi swoich praw i opcji w trakcie całego procesu. Ponadto nasz zespół ekspertów jest zawsze dostępny, aby odpowiedzieć na wszelkie pytania.

Źródła:

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19640160093
  2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19970880553
  3. Wykład prof. Aleksandra Sieronia „Błąd medyczny” https://www.youtube.com/watch?v=kyju8oz0I-s

Nasi Partnerzy